KASZTAN JADALNY
HISTORIA I MIEJSCA UPRAW
W epoce trzeciorzędu liczne gatunki kasztana występowały w Europie i Ameryce, granicząc z regionami arktycznymi, w naszych czasach to wielkie drzewo jest wrażliwe na zimno i lepiej czuje się nad Morzem Śródziemnym oraz w umiarkowanym klimacie Azji i Ameryki Północnej. Drzewa kasztanowca biją swoiste rekordy długowieczności: na stokach Etny i w Sancerre zidentyfikowano okazy 1000-letnie.
CECHY OWOCU
Owoc kasztana doskonale zabezpiecza gruba, łykowata skorupa, pokryta rozchodzącymi się gwiaździście kolcami. Wewnątrz znajduje się pojedyncze, grube ziarno, płaskie z jednej, wypukłe z drugiej strony. Pod łykowatym i omszonym perykarium (okrywą) kryje się mięsiste i mączyste ziarno, poznaczone zmarszczkami. Kasztan jadalny zaczyna rodzić owoce około piątego roku życia, a maksymalny plon daje w wieku 50 lat. Średni plon roczny z drzewa to 60 kg. Kasztany znane w Polsce należą do odmiany niejadalnej.
WARTOŚCI ODŻYWCZE, LECZNICTWO
Powszechnie uznawano odżywczą wartość kasztanów i to nie tylko w krajach o długiej tradycji ich spożywania. Kiedy brakowało zbóż, jego owoce stanowiły codzienny pokarm wieśniaków i górali. Kasztany są porównywalne ze zbożami: obfitują w skrobię, węglowodany (40%), białka (4%), tłuszcze ( 2,6%), potas, magnez, witaminy (B1, B2, C). Wartość kaloryczna wynosi (200 cal/100g), nie są wskazane dla diabetyków, ich działanie może być dobroczynne dla osób z niestrawnością.
SPOŻYCIE
Można je spożywać nacięte i opiekane na grilu, obrane i ugotowane w wodzie lub mleku oraz po zmieleniu w postaci ciastek lub puree. Sporządza się też lody i konfitury, można je suszyć i wędzić, by dłużej przechowywać. W takim przypadku przed spożyciem trzeba je rozmiękczyć w wodzie. Gorące kasztany sprzedawano w Paryżu (marrony). We Francji handel kasztanami zajmował dawniej ważne miejsce. Pod koniec XIX wieku w Paryżu sprzedawano 6 milionów kilogramów kasztanów w sezonie zimowym.