Mandarynka

HISTORIA I MIEJSCA UPRAWY

Mandarynki nazywane były pomarańczami mandarynów.
Od stuleci uprawiane były w Chinach i innych krajach azjatyckich. W piśmiennictwie chińskim informacje o tych owocach pojawiły się już kilkadziesiąt lat przed naszą erą. Mandarynki są tam popularne do dziś. Jednak do Europy owoce te dotarły dosyć późno. Dopiero 400 lat po wprowadzeniu pomarańczy poznano smak mandarynki. W Wielkiej Brytanii pojawiła się w 1805 roku. Wkrótce potem rozwinięto uprawę na południu Europy, w rejonie śródziemnomorskim, Algierii, na południu USA i w Ameryce Środkowej. W Europie dostępne są mandarynki uprawiane na plantacjach w Italii, Hiszpanii, Turcji, Grecji, Maroku i Izraelu.
CECHY OWOCU, ODMIANY
Owoc drzewa mandarynkowego jest okrągły, lekko spłaszczony na biegunach. Okrywa owocu jest cienka, luźna, ugina się przy dotknięciu, łatwo odchodzi od miąższu. Miąższ jest jasny – do ciemnopomarańczowego, bardzo soczysty, kwaskowato- słodki i aromatyczny. Podzielony jest na 9-15 komór, które można łatwo od siebie oddzielić. W stanie dojrzałym skórka ma barwę żółtawozieloną, zielono-pomarańczową lub pomarańczową. Są odmiany beznasienne i odmiany, w których znajdujemy białe, spiczasto- jajowate nasiona. Do gatunku mandarynek zalicza się liczne formy – mieszańce międzygatunkowe. Plantatorzy dążyli do uszlachetnienia gatunku, krzyżując odmiany. Spośród mnóstwa odmian mandarynek należy wymienić klementynki, tangerynki, tangele, satsuma, organiki. W Polsce najbardziej znana jest klementynka, która pojawiła się w 1900 roku. Jest ona mieszańcem wyhodowanym z pomarańczy gorzkiej i mandarynki. Jest mniejsza od tradycyjnej mandarynki i prawie beznasienna. Nazwa pochodzi od imienia zakonnika, brata Klemensa, który zasadził to drzewo. Tangerynka pochodzi z Kalifornii, satsuma to japońska odmiana mandarynki, przyjęła się nad Morzem Śródziemnym, jest nieco większa od tradycyjnej mandarynki, jaśniejsza, ma słabszy aromat. Ortanika to dzieło Jamajczyków, ma bardzo dużo soku, powstała ze skrzyżowania pomarańczy i tangerynki. Tangela jest mieszańcem grejpfruta z mandarynką lub tangerynką. Jest bezpestkowa, bardzo słodka i ma cienką skórkę. Zaczęto ją uprawiać ponad 20 lat temu na Florydzie.
WARTOŚCI ODŻYWCZE
Mandarynka zawiera niewiele substancji mineralnych, witaminę C, brom (może służyć jako środek uspokajający).
SPOŻYCIE
Mandarynki jada się na surowo, konserwuje w puszkach, stosuje do dekoracji potraw i jako składnik sałatek owocowych i ciast, wszelkiego rodzaju deserów.
Olejek z okrywy owoców znajduje zastosowanie w przemyśle kosmetycznym.
UWAGI
Owoce dojrzewają około 10 miesięcy po kwitnieniu. Owoce na eksport są woskowane i „odzieleniane” przy użyciu etylenu. Wszystkie te zabiegi wykonuje się w celu poprawienia ich jakości w transporcie i przechowywaniu. W zależności od wielkości mandarynki klasyfikuje się na poszczególne kalibry od 1 do 6. Kaliber nr 6 czyli mandarynka najmniejsza jest właściwie towarem „niehandlowym”. Najbardziej ceniona i popularna jest 3 i 4. Mandarynka powinna być w 100% wybarwiona tzn. pomarańczowa.